Oδυσσέας Ελύτης .100 χρόνια από τη γεννησή του

Συμπληρώνονται 100 χρόνια απο τη γεννησή του..Ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της Ελλάδας που βραβεύτηκε το 1979 με το ΝΟΜΠΕΛ ΄ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ..
απολαύστε 3 ποιήματά του που μελοποιήθηκαν ..



Λίγα λόγια για να θυμάστε
Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ήταν το τελευταίο από τα έξι παιδιά του Παναγιώτη Αλεπουδέλλη και της Μαρίας Βρανά. Ο πατέρας του καταγόταν από τον συνοικισμό Καλαμιάρης της Παναγιούδας Λέσβου και είχε εγκατασταθεί στην πόλη του Ηρακλείου από το 1895, όταν σε συνεργασία με τον αδελφό του ίδρυσε ένα εργοστάσιο σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργίας. Το παλαιότερο όνομα της οικογένειας Αλεπουδέλλη ήταν Λεμονός, το οποίο αργότερα μετασχηματίστηκε σε Αλεπός. Η μητέρα του καταγόταν από τον Παππάδο της Λέσβου
Το Νοέμβριο του 1920, μετά την πτώση του Βενιζέλου, η οικογένειά του αντιμετώπισε διώξεις, με αποκορύφωμα τη σύλληψη του πατέρα του, εξαιτίας της προσήλωσής της στις βενιζελικές ιδέες. Ο ίδιος ο Βενιζέλος είχε στενές σχέσεις με την οικογένεια και είχε φιλοξενηθεί συχνά στην οικία της στο κτήμα του Ακλειδιού. Το 1923 ταξίδεψε οικογενειακώς στην Ευρώπη, επισκεπτόμενος την Ιταλία, την Ελβετία, τη Γερμανία και τη Γιουγκοσλαβία. Στη Λωζάνη ο ποιητής είχε την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά τον Ελευθέριο Βενιζέλο.


Το φθινόπωρο του 1924 εγγράφηκε στο Γ' Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών και συνεργάστηκε στο περιοδικό Η Διάπλασις των Παίδων, χρησιμοποιώντας διάφορα ψευδώνυμα. Όπως ο ίδιος ομολογεί (πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία δίνει ο Ελύτης στο βιβλίο του Ανοιχτά Χαρτιά) πρωτογνώρισε τη νεοελληνική λογοτεχνία, αυτός ο θρεμμένος με παγκόσμια έργα του πνεύματος, που ξόδευε όλα του τα χρήματα αγοράζοντας βιβλία και περιοδικά. Εκτός από την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, ασχολήθηκε ενεργά με ορειβατικές εκδρομές στα βουνά της Αττικής και αντιδρώντας στη διάθεσή του για διάβασμα στράφηκε στον αθλητισμό. Ακόμη και τα βιβλία που αγόραζε έπρεπε να έχουν σχέση με την ελληνική φύση: Καμπούρογλου, Κ.Πασαγιάννης, Στ. Γρανίτσας, κι ένας τρίτομος «Οδηγός της Ελλάδος». Την Άνοιξη του 1927 μία υπερκόπωση και μία αδενοπάθεια τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει τις μεγάλες περιπλανήσεις του αλλά για λίγο.
το 1930 γράφεται στη Νομική αλλά Με ενθουσιασμό, συνέχιζει παράλληλα τις περιπλανήσεις του στην Ελλάδα, τις οποίες περιγράφει ο ίδιος: "Πιονιέροι αληθινοί, μέρες και μέρες προχωρούσαμε νηστικοί και αξύριστοι, πιασμένοι από το αμάξωμα μιας ετοιμοθάνατης Σεβρολέτ, ανεβοκατεβαίνοντας αμμολόφους, διασχίζοντας λιμνοθάλασσες, μέσα σε σύννεφα σκόνης ή κάτω από ανελέητες νεροποντές, καβαλικεύαμε ολοένα όλα τα εμπόδια και τρώγαμε τα χιλιόμετρα με μιαν αχορταγιά που μονάχα τα είκοσί μας χρόνια και η αγάπη μας γι αυτή τη μικρή γη που ανακαλύπταμε, μπορούσαν να δικαιολογήσουν.."

Ο Ελύτης παρέστη στην καθιερωμένη τελετή απονομής του βραβείου στις 10 Δεκεμβρίου του 1979, παραλαμβάνοντας το βραβείο από τον βασιλιά Κάρολο Γουστάβο και γνωρίζοντας παγκόσμια δημοσιότητα. Τον επόμενο χρόνο κατέθεσε το χρυσό μετάλλιο και τα διπλώματα του βραβείου στο Μουσείο Μπενάκη. Την απονομή του Νόμπελ ακολούθησαν τιμητικές διακρίσεις εντός και εκτός Ελλάδας, μεταξύ αυτών και η απονομή φόρου τιμής σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων, η αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, η ίδρυση έδρας νεοελληνικών σπουδών με τίτλο "Έδρα Ελύτη", στο πανεπιστήμιο Rutgers του Νιου Τζέρσεϊ, καθώς και η απονομή του αργυρού μεταλλίου Benson από τη Βασιλική Φιλολογική Εταιρεία του Λονδίνου.

Πέθανε στις 18 Μαρτίου του 1996 από ανακοπή καρδιάς στην Αθήνα.
Ο ίδιος είπε για την ποίηση κατα τη βραβευσή του
'Τότε όμως η Ποίηση; Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετεινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατήντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών."

ΕΡΓΑ ΤΟΥ
Ποιητικές συλλογές

«Προσανατολισμοί» (1940)
«Ηλιος ο πρώτος, παραλλαγές πάνω σε μιαν αχτίδα» (1943)
«Το Άξιον Εστί» (1959)
Έξη και μια τύψεις για τον ουρανό (1960)
Άσμα ηρωικό και πένθιμο για το χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας (1962)
Θάνατος και ανάστασις του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου (1971)
Ο Ήλιος ο ηλιάτορας (1971)
Το φωτόδεντρο και Η δέκατη τέταρτη ομορφιά (1971)
Τα ρω του έρωτα (1972)
Ο Φυλλομάντης (1973)
«Τα Ετεροθαλή» (1974)
«Σηματολόγιον» (1977)
«Μαρία Νεφέλη» (1978)
«Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας» (1982)
«Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου» (1984)
«Ο Μικρός Ναυτίλος» (1985)
«Τα Ελεγεία της Οξώπετρας» (1991)
«Η ποδηλάτισσα» (1991)
«Δυτικά της λύπης» (1995)
«Εκ του πλησίον» (1998)

Πεζά, δοκίμια , συνεντεύξεις

«Η Αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου», (1942)
«Ο ζωγράφος Θεόφιλος» (1973))
«Ανοιχτά χαρτιά» (1974)
«Η μαγεία του Παπαδιαμάντη» (1976)
«Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο» (1978)
«Ιδιωτική Οδός» (1989)
«Τα Δημόσια και τα Ιδιωτικά» (1990)
«Εν λευκώ» (1992)
«Ο κήπος με τις αυταπάτες» (1995)
«Συν τοις άλλοις»,επιμ.: Ηλίας Καφάογλου, εκδ.Ύψιλον, 2011 [με 37 συνεντεύξεις του ποιητή]

[Επεξεργασία] Μεταφράσεις

«Δεύτερη γραφή» (1976)
«Σαπφώ» (1984)
«Η αποκάλυψη» (1985)

[Επεξεργασία] Μελοποιημένα έργα / ποιήματα του Ελύτη

Σημαντικός αριθμός ποιημάτων του Οδυσσέα Ελύτη έχει μελοποιηθεί και τραγουδηθεί από πολλούς καλλιτέχνες. Μερικά έργα αναφέρονται παρακάτω:

«Άξιον Εστί», Μίκης Θεοδωράκης
Της δικαιοσύνης Ήλιε νοητέ
Ένα το χελιδόνι
Μικρές Κυκλάδες
Του μικρού Βοριά, Μίκης Θεοδωράκης
Η Μάγια, Μίκης Θεοδωράκης
Τα Ρω του Έρωτα
Το θαλασσινό τριφύλλι, Λίνος Κόκκοτος
Η πεντάμορφη στον κήπο, Γιώργος Κουρουπός
Η νεροσταγόνα, Θόδωρος Αντωνίου
Με την πρώτη σταγόνα της βροχής, Μάνος Χατζιδάκις
Ο Ήλιος ο ηλιάτορας, Δημήτρης Λάγιος
«Προσανατολισμοί», Ηλίας Ανδριόπουλος - Οδυσσέας Ελύτης, δίσκος (1984)
Ο Ήλιος ο ηλιάτορας, Ζαράνης Πέτρος
Ο Αύγουστος, Ζαράνης Πέτρος